Vakkert, men kvar er lidenskapen?

Eg elskar når framsyningar er lagt opp til at publikum er ein del av iscenesetjinga. Dette får vi oppleve i Giovanni’s Room. Ved ankomst

giovanni’s room

Regi: Cliff A. Moustache

Medverkande: Fabian Svegaard Tapia, Daniel Sarr, Gloria Zewelanji Raen, Magne Skjævesland, Ali Djabbary, Xander Crook, Kevin Vadsten, Olve Flakne

David sin fars stemme: Jason Nemor

Lys/scenografi/kostyme: Shiva Sherveh

Video: Sarah Rezayat

Produsent: Jarl Solberg

Nordic Black Theatre/Caféteatret, 5. september 2022

Urpremiere 23. juni 2022. Forestillingen gjenopptas i 2023

står eg på sidelinja av Nordic Black Theatre/Caféteatret si scene som er satt opp som ein intim bar. Til venstre står ein uoppredd seng, eit nikk og hint til stykket sin tittel. Til høgre står instrument klar — gitar, keyboard, trommer og kontrabass. Skodespelar Fabian Svegaard Tapia, som spelar Giovanni, står allereie på scena bak baren. Det er han som gjer klar drikke til publikum som måtte ynskje det. Tre menn entrer scena og bestiller seg noko å drikke på, før dei så set seg ned ved instrumenta sine. Det er bandet, iført tidsriktig kostyme frå 50-talet. Deira ankomst og klede gir ein autentisitet til scena, det er starten på kvelden og baren opnar.

Om verket

James Baldwin skreiv romanen Giovanni’s Room i 1956. Romanen omhandlar biseksualitet og tar for seg mange viktige tema, som til dømes identitet og kjønnsroller. I denne framsyninga dramatisert og regissert av Cliff A. Moustache får vi vere vitne til situasjonar rundt desse temaa. Den dramatiserte teksten er tungt inspirert av radioproduksjonen Neil Bartlett skapte for BBC Radio play, som forøvrig er referert som inspirasjonskjelde i Moustache sin versjon. Framsyninga fortel historia om amerikanaren David (Daniel Sarr) som flytta til Paris, fann ein kjæreste ved namn Hella (Gloria Sewelanji Raen) og spurde om ho ville gifte seg. Når Hella deretter drar til Spania for å tenkje ut sitt svar, møter David Giovanni og startar eit seksuelt forhold med han.

Frå sex til dans

I sin regi har Moustache valgt å uttrykke det seksuelle mellom David og Giovanni gjennom koreograferte rørsle. Denne dansen i samarbeid med musikarane på sidelinja er flott å sjå på. Men noko kjenner eg manglar. Til tross for at det er eit stilig val å bytte ut det fysisk seksuelle med rørsler og dans, forsvinn litt av lidenskapen i koreografien. Det merker eg spesielt godt fyste gong dei er på rommet til Giovanni. Dette er ein blanding av at Sarr og Tapia nokre gonger snur fokuset til publikum i staden for kvarandre og det blir ein veldig tydeleg distanse, samt at noko av koreografien ikkje er så synkront som eg skulle ynskje.

Når det kjem til kor synkron dansen er og distansen mellom dei, så spørst det om det kan vere ein intensjon bak regien til Moustache. Dette er den fyste gongen David og Giovanni har sex, og kan absolutt opplevast som ein flau situasjon i byrjinga. Dansen gjentek seg seinare, og med akrobatiske innslag blir den modigare og meir gøyal. Så eg legg godvilja til og vel å tenkje at dansen gjekk frå å vere prøvande og forsiktig til spontan og trygg for å symbolisere forholdet mellom David og Giovanni.

Gjennomført samarbeid

Det er mange flotte val i bruken av rommet, lyd og lys. Skodespelarane brukar aktivt heile rommet, båe blant publikum på balkongen og set seg gjerne i stega ved føtene våre nede ved scena. Romanen er skreven på ein forteljande måte, og dette er adaptert veldig bra til scena. Bråtet frå dialog til forteljing skjer så flytande at det nokre gongar tar eit sekund før eg skjønar at dei ikkje snakkar seg imellom, men til publikum. Det skjer òg at ein direkte replikk blir kommentert av andre karakterer som ikkje kan høyre det som blir sagt. Til dømes seier David noko pent om Hella som ho reagerer på, til tross for at ho ikkje er i same land ein gong. Med aktiv bruk av spottar blir karakterer som fortel lyst opp, om dei står på scena eller oppe på balkongen. Denne flyten fungerer bra og drar publikum lett med vidare i framsyninga utan forvirring.

Samarbeidet mellom regi, lys og musikarane er flott. Det er spesielt ei scene som står klårt i minnet. Vi er komen litt ut i handlinga, men så langt har det vore hyggelegare hendingar og fryd og gammen. Plutseleg tar atmosfæren ein heilvending då David får eit brev frå sin far (Jason Nemor). Lyset, som har vore varmt og innbydande, blir brått blått og kaldt, og skin hardt ned på David. Bandet spelar ein illevarslande melodi. Stemma til Nemor er djup og tydeleg. Den fortel om ein dominans som gir innblikk i kva David har vakse opp med, då spesielt med tanke på kjønnsnormer. Eg tykkjer valet om å ikkje ha eit fysisk nærvær for faren ytterelgare forsterkar kulda gjennom distansen mellom far og son.

Aktørane brukar scena og scenografien til Shiva Sherveh effektivt. Ved hjelp av bandmedlem, lys og multifunksjonelle rekvisittar får vi små sceneskifter som gunstig viser oss i publikum kvar dei er, om det er i gata, på Giovanni sitt rom, i baren eller ein bokhandel. Ved hjelp av roterande spotlys signaliserer produksjonen sceneskiftet. Desse spottane er kraftige saker, og eg let refleksivt att auga for kvart sceneskifte. Men grunnen er båe tydeleg og hensiktsmessig, så det sterke lyset er tilgiveleg.

Avslutningsvis

At det einaste kysset som finn stad på scena i denne oppsetjinga er mellom David og Hella, tykkjer eg er heilt feil. Om det handlar om komfortsona til skodespelarar eller er regissøren sitt val, så hadde det vore betre om dei droppa fysisk kontakt mellom skodespelarane i det heile tatt. Her har vi ein av dei tidlegaste og mest banebrytande romanane skrevet om skeiv kultur, og slik blir den behandla i det 21. århundre. Sjølv om kysset er heilt lidenskapslaust, blir det provoserande å spele på fysisk kontakt mellom mann og kvinne i denne framsyninga utan å likestille det mellom mann og mann.

Framsyninga er flott å sjå på, og nokre augneblink treff hardt, men tematikken fell litt vekk i den flotte atmosfæra på scena som vi i publikum blir ein del av. Det er ein gamal tekst, men her er det mykje vi framleis kan dra parallellar til, då spesielt kjønnsroller og idéen rundt kva det vil seie å vere ein mann. Eg tykkjer produksjonen gjer ein god jobb med å gjere ein tekst med så viktig tema om til ein sjarmerande framsyning. Eg skulle berre ynskje lidenskapen og kampen for sjølvaksept og om eigen identitet kom sterkare fram.

(Publisert 12.09.2022)